Sten van Ooik woont in Den Haag. Een veertiger en één van de honderd mannen die ik heb mogen interviewen voor de boekenserie ‘Mannen eten zelfvertrouwen als ontbijt!’. Zijn verhaal is ongelofelijk boeiend! Zeker als het om de ontwikkeling van zelfvertrouwen gaat. Ik weet nog dat hij na afloop van het interview vertelde dat hij het heel interessant, leuk en leerzaam vond. Dank je wel Sten! Uiteraard heeft hij dit verhaal van tevoren zelf gelezen en waar mogelijk aanvullingen of correcties gegeven.
Een hart van goud
Het was zomer 2015, zonnig en we zaten allebei voor de computer, een interview via Skype. Wel wat vreemd voor mij om een interview te doen waarbij je elkaar niet rechtstreeks in de ogen kon kijken. Desalniettemin startte ik met het diepte-interview.
Zo stelde ik hem eerst de vraag wat zelfvertrouwen voor hem betekende, om zo door te vragen naar het onderwerp onzekerheid, zijn ouders, zijn relatie met mannen en vrouwen, werk en het leven zelf. En hij vertelde mij het volgende verhaal.
Zelfvertrouwen en onzekerheid
“Zelfvertrouwen betekent voor mij dat ik mijn eigen koers kan varen, dat ik lekker in mijn vel zit en duidelijk overkom op anderen. Ik merk ook aan mezelf dat hoe meer kennis ik heb, hoe meer zelfvertrouwen er is. Ik werk in een organisatie waar niet over het onderwerp ‘zelfvertrouwen’ gesproken wordt, maar onzekerheid wel voelbaar is, bijvoorbeeld als er een bedreiging ontstaat door mij. Want je moet weten, ik kan als ‘bedreiging’ overkomen voor bijvoorbeeld interne managers, omdat ik projectmatig actief ben. Dan kunnen ze hun eigen onzekerheid overschreeuwen. Of ik daar onzeker van word? Nee, maar wel over wat ik presteer ten opzichte van andere collega’s. Dat dan weer wel.
Ik heb een gezin met een vrouw en twee dochtertjes. Daarin voel ik me soms wel onzeker. Bijvoorbeeld over opvoeden. Vaak rijst bij mij de vraag: doe ik het wel goed? Maar in het bedrijfsleven is het not done om je ‘zwakke’ kant te laten zien. Dus hield ik me sterk en ik volgde de macht van geld en status, totdat ik tien jaar geleden, op mijn 33ste, een hartinfarct kreeg. Toen kwam ik erachter dat niet geld, maar mijn gezondheid de basis van het leven is. Ik zit nu onder de pillen en ben meer aan het ontspannen. Maar die periode was wel onzeker voor me. Daarbij, als je je kwetsbaar opstelt en een voortrekkersrol hebt, is dat in sommige sectoren van het bedrijfsleven best lastig. Als interimmer heb ik de opdracht om tegen de stroom in te varen binnen een organisatie. Daar is het dus van groot belang om in je kracht te staan. Privé kan ik wel mijn kwetsbare kant laten zien.
Verleden, heden en toekomst
Ik ben opgegroeid in een beschermde Achterhoekse omgeving, een ‘ons kent ons’-cultuur. Ik heb veel liefde gekregen van mijn ouders en we waren gelukkig. Maar ik heb ook een bepaalde manier van onvrijheid ervaren. Daarom ging ik met mijn zeventiende jaar het huis uit. Mijn vader is een gesloten man, ik neem wel bij mezelf waar dat ik wat op hem lijk. Hij is er voor me als ik hem nodig heb, dat wel. Mijn moeder is heel lief, eigenwijs en bemoeizuchtig, maar ook kritisch. Ik ben opgegroeid met een broer en twee zusjes en met de visie dat je niet iedereen moet vertrouwen en vooral niet zomaar dingen van anderen moet aannemen, want het kan altijd anders zijn. Ja, een kritische houding, maar wel een basis voor zelfvertrouwen, ondanks dat we niet openlijk met elkaar spraken over gevoelens en emoties.
Mijn vrouw
Toen ik een relatie kreeg met mijn vrouw, heb ik pas echt leren praten. Mijn vrouw maakt me zeker.
Over vrouwen gesproken: zij zorgen er sowieso voor dat mijn ego gestreeld wordt. Ik heb vele vrouwen gehad. Ik ben geen bierdrinker, maar een jager! Maar nu, met mijn huidige vrouw en twee dochters, is het goed. Het zijn ook echt twee ‘papameisjes’. Zo fijn!
Een vrouw in mijn leven is het allerbelangrijkste en als ik het heb over liefde, dan kan ik zeggen dat ik dat nu meer heb dan voor mijn hartinfarct. Voor mijn hartinfarct was ik egocentrisch. Bij bepaalde prestaties moest ik over lijken gaan. Ik werkte in een bedrijfscultuur met egocentrische mannen en sloofde me uit, rookte twee pakjes sigaretten per dag totdat mijn lichaam zei: STOP!
Door het oog van de naald ben ik gekropen en nu ik dat heb meegemaakt, zorg ik dat er balans is tussen privé en werk. Nu volg ik mijn hart, of wat er nog van over is … Soms ben ik ook wel weer heel rationeel.
Gevoelsleven
Als ik kijk naar mijn gevoelsleven en mijn zelfvertrouwen, merk ik dat ik graag overal controle over wil hebben. Zo heeft ieder mens een schaduwzijde en die van mij kan oneerlijk, jaloers, agressief en manipulatief zijn. Voor mijn hartinfarct heb ik weleens mijn hele huis kort en klein geslagen. Maar toen ik het hartinfarct kreeg, piepte ik wel anders. De eerste twee weken kreeg ik van de mensen om mij heen alle aandacht. Ik had geen energie meer, ik kon niets zelf, alles liet me in de steek. Ik had het gevoel dat ik alles kwijtraakte (in werkelijkheid was dat niet zo). Toen het infarct gebeurde, waren mijn ouders net verhuisd naar Sint-Maarten. Ik had kortstondige relaties met vrouwen. Vrouwen die alles wilden overnemen, maar dat wilde ik niet. Ik was zo boos. Toen ik mezelf weer redelijk op de rit had, leerde ik bij een uitzendbureau een vrouw kennen, dat was fantastisch. In de relatie met haar kon ik schoon schip maken. Ik ben naar een werk-psycholoog gegaan, die me heeft geholpen in hoe ik meer balans tussen werk en privé kon krijgen, waardoor ik zelfvertrouwen heb ontwikkeld. Zo heb ik geleerd dat emoties uiten heel fijn kan zijn en dat het niet gek is om ze te delen, want iedereen heeft emoties.
Ontwikkelen van (zelf)vertrouwen
Volgens mij is zelfvertrouwen bij iedereen te ontwikkelen. Als ik kijk naar mezelf, heeft het te maken met liefde, dat weet ik wel. Verder heeft het te maken met maatwerk, kijkend naar het individu, de mens. Want mijn zusje met manische depressiviteit zal bijvoorbeeld maar voor 90 procent zelfvertrouwen kunnen ontwikkelen omdat deze stoornis dat met zich meebrengt.
Het steentje dat ik wil bijdragen in het kader van zelfvertrouwen is dat ik de aarde een beetje beter achterlaat.”
Het leven van Sten kent hoogte- en dieptepunten, maar wat een krachtige man. En wat een bedrijvigheid in bewustwording. Dank je wel, Sten, voor jouw levensverhaal.